Inteligentne oświetlenie w przemyśle

Wraz z rewolucją przemysłową, która chociaż została zapoczątkowana w Anglii w XVIII w. i na dobre rozpoczęła się wraz z wdrożeniem maszyny parowej na początku XIX w., przyszedł czas na innowacyjne rozwiązania, postęp nie tylko w produkcji, ale także w architekturze.

Problem oświetlenia przemysłowego traktowany jest szeroko z uwagi na różny charakter samego przemysłu, co za tym idzie różne warunki i tryb pracy a także materiały znajdujące się w magazynach czy halach produkcyjnych, które wymagają różnego udziału światła. Mowa w tym wypadku przede wszystkim o przemyśle spożywczym, metalurgicznym czy farmaceutycznym.

Oświetlenie przemysłowe, to nie tylko oświetlenie wewnętrzne samej hali produkcyjnej czy magazynu, to także oświetlenie dodatkowe w postaci dróg ewakuacyjnych czy zewnętrzne oświetlenie, zwłaszcza jeśli część fabryki rozciąga się wokół głównej zabudowy. Ponadto, nie tylko charakter przemysłu ma niebagatelne znaczenie w przypadku wyboru odpowiedniego oświetlenia. Również sama konstrukcja obiektu, jego wielkość oraz wysokość ma wpływ na to jakie źródło sprawdzi się najlepiej.

Konstrukcja hali przemysłowej, jak i sama infrastruktura wewnętrzna sprawiają, ze najczęściej dostęp do źródła światła jest mocno utrudniony, dlatego jego wybór dotyczy produktów nie tylko zgodnych z normami, ale także wyróżniających się wysoką jakością i niezawodnością, co pociąga za sobą także koszty związane z serwisem i eksploatacją.

Rozważając kwestie oświetlenia przestrzeni przemysłowej, nie można zapomnieć o bezwzględnych normach bezpieczeństwa osób zatrudnionych w segmencie produkcyjnym, do których należy przede wszystkim obsługa maszyn, transport logistyczny wewnątrz hali, czy kontrola procesów produkcyjnych.

Dodatkowym czynnikiem, który ma wpływ na rodzaj wykorzystanego oświetlenia w halach przemysłowych, ma jego oddziaływanie na jakość produkowanego asortymentu i na środowisko.

Zalety odpowiednio dobranego oświetlenia przemysłowego:

• oszczędność w przypadku wysokich kosztów utrzymania,
• bezpieczeństwo osób, maszyn i produktów znajdujących się wewnątrz magazynu,
• odpowiednio dobrane oświetlenie to także ograniczenie zmęczenia wśród pracowników i zwiększenie efektywności pracy i produkcji.

Normy bezpieczeństwa pracy

W polskim prawie pracy choć nie ma dokładnych regulacji dotyczących wyłącznie warunków jakie musi spełnić przemysłowiec w przypadku zatrudnionych pracowników, dotyczą go ogólne zasady oświetlenia miejsc pracy. W związku z tym, według art. 207 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie ochrony zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki m.in. odpowiednie oświetlenie.

Wśród nich znalazły się takie punkty, jak:

„We wszystkich miejscach na terenie zakładu pracy, w których mogą przebywać pracownicy, pracodawca jest obowiązany zapewnić oświetlenie elektryczne w porze nocnej lub jeżeli oświetlenie dzienne jest niewystarczające. Wymagania dotyczące oświetlenia określają Polskie Normy”

„Pomieszczenia pracy i ich wyposażenie powinny zapewniać pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W szczególności w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie naturalne i sztuczne, …”

„Jeśli nie jest to niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji, to w pomieszczeniach pracy stałej powinno być zapewnione oświetlenie dzienne dostosowane do rodzaju wykonywanej pracy i wymaganej dokładności. Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy musi być zapewnione oświetlenie elektryczne. Oba rodzaje oświetlenia, dzienne i elektryczne powinny spełniać wymagania określone odpowiednimi Polskimi Normami”

„W pomieszczeniach i miejscach pracy, w których w razie awarii oświetlenia mogą wystąpić zagrożenia życia i zdrowia pracowników, zapewnione było oświetlenie awaryjne spełniające wymagania określone w odrębnych przepisach i Polskich Normach”

Aby zapewnić optymalne oświetleniowe warunki pracy, konieczne jest zapewnienie światła naturalnego. Pozwala to nie tylko na zapewnienie wysokiego komfortu pracy, ale również wspiera budżet samego przedsiębiorstwa. O dostępie naturalnego światła podczas projektowania fabryk wiedziano już 100 lat temu. Wśród pierwszych projektów architektonicznych nowej hali produkcyjnej znalazł się projekt ojca Bauhausu, Petera Behrensa dla AEG, niemieckiego koncernu elektrotechnicznego.

Peter Behrens był mocno związany z działalnością firmy, nie tylko jako architekt, ale również jako główny projektant produkowanych przedmiotów. Jego zamiłowanie do wzornictwa użytkowego sprawiło, że do dzisiaj marka funkcjonuje na rynku oferując klientom wysokiej jakości produkty.

Poza projektami produktów, reklam czy logo, stworzył również projekt budynku, z funkcjonalnym podziałem wnętrza, a także jego wyposażeniem. Hala Turbin AEG, została zaprojektowana tylko w celu realizacji funkcji, jaką było miejsce produkcji. O tym, na ile projekt przekładał się na efektywność wykonywanych w nim pracy świadczy jego dalsze funkcjonowanie. Hala została zaprojektowana w taki sposób, aby zminimalizować wydatki związane z dodatkowym oświetleniem. Ściany oraz pokrycie dachowe zostały stworzone ze szkła, co umożliwiło naturalne doświetlenie całej powierzchni hali produkcyjnej. Oczywiście wewnątrz znalazło się również oświetlenie sztuczne, które umożliwia pracę po zmroku.

Współcześnie projekt zabudowy przemysłowej, w której bardziej stawia się na oświetlenie naturalne, został poparty specjalną normą PN-EN 12464-1:2012 Światło i oświetlenie, w której nadmieniono, wykorzystanie naturalnego oświetlenia w przypadku tworzenia stałych stanowisk pracy, przy uwzględnieniu parametrów źródła światła o wysokich współczynnikach odwzorowania barw.

Sztuczne oświetlenie przemysłowe

Poza światłem naturalnym w halach przemysłowych wymagane jest stworzenie dodatkowej instalacji oświetleniowej, która będzie doświetlać przestrzeń nie tylko w czasie niepogody czy w trakcie nocnej zmiany, ale również w przypadku braku wystarczającego dostępu do naturalnego światła.

Obecnie w przypadku wykonywania instalacji oświetleniowej w halach produkcyjnych najczęściej wykorzystywane są nie tylko świetlówki liniowe czy lampy metalohalogenkowe, ale także diody elektroluminescencyjne czy rzadko spotykane, chociaż cieszące się coraz większym zainteresowaniem oświetlenie indukcyjne.

Warunki techniczne

Podchodząc do projektowania oświetlenia przemysłowego ważne jest spełnienie kilku warunków dotyczących nie tylko rodzaju przestrzeni przemysłowej, ale także samych opraw oświetleniowych. Są to m.in. kwestie związane z rodzajem zasilania czy szczelnością opraw, która powinna zostać dopasowana do warunków panujących w pomieszczeniu lub poza nim, a także kątem padania światła, rozmieszczeniem punktów w celu stworzenia nie tylko spójnej kurtyny oświetleniowej, ale także zabezpieczenia przed negatywnymi skutkami źle zaprojektowanej instalacji.

W przypadku szczelności oprawy oświetleniowej sugerowane jest wykorzystanie opraw o wysokim współczynniku IP. Pozwoli to na stworzenie uniwersalnego systemu oświetlenia, oraz podniesienie efektywności pracy samej oprawy. Oświetlenie zaprojektowane do montażu w halach produkcyjnych powinno spełniać także normy związane z bezpieczeństwem i odpowiednią reakcją w przypadku sytuacji zagrożenia. W naszej ofercie sprzedażowej znajdziesz oprawy led przemysłowe – hermetyczne, które zostały wyprodukowane z wysokiej jakości materiałów o wartości IP44 i więcej.

Więcej o oznaczeniu opraw znajdziesz TU

Technika LED w przypadku oświetlenia przemysłowego

Diody LED stanowią jeden z najczęściej wykorzystywanych modeli oświetlenia, nie tylko w warunkach domowych, ale również w przypadku oświetlania dużych przestrzeni produkcyjnych. Oprawy LED przemysłowe, dzięki niskiemu zużyciu energii elektrycznej mają duży wpływ na zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych. Dodatkowo, szeroki wybór różnego rodzaju źródeł LED wpływa na maksymalne zwiększenie skuteczności świetlnej. Tak jak wspominaliśmy na początku, od oświetlenia przemysłowego wymaga się bezawaryjności, co zapewniają wysokiej jakości lampy LED. Oprawy LED przemysłowe charakteryzują się długa żywotnością nawet w systemie pracy ciągłej.

Oprawy LED nie oddziałują na otoczenie, nie podnoszą jego temperatury, a także nie emitują wiązek promieniowania, które w niektórych przypadkach mogłyby mieć negatywny wpływ na jakość produkcji. Ponadto, dobrze sprawdzają się w przypadku niskich temperatur, jednak przy skrajnie wysokiej temperaturze diody LED mogą ulegać niszczeniu.

Technologia LED w przemyśle może być łączona z inteligentnymi systemami zarządzania, m.in. czujnikami natężenia światła dziennego, które wysyłać będą sygnał generujący włączenie oświetlenia sztucznego, w przypadku zbyt małej jasności. Ponadto komputerowy system zarządzania instalacją oświetleniową umożliwia zdalną obsługę oświetleniem – dopasowaniem jasności, czasowe wygaszenie lub włączenie odpowiednich punktów oświetleniowych w zależności od strefy produkcji, bez wpływu na jakość samych diod.

Oprawy przemysłowe High-Bay LED

W przypadku hal o wysokim stropie coraz częściej montowane są oprawy typu High-Bay. Led o wysokiej skuteczności zostały na stałe zamontowane w strukturze oprawy. Szeroki wybór soczewek wprawionych w oprawach pozwala na dowolny wybór High-Bay LED w zależności od warunków i potrzeb. Soczewki wpływają na kąt rozsyłu strumienia światła i w zależności od nich może on być szeroki i rozproszony, lub wąski i skupiony punktowo.