Jaki wpływ na zdrowie ma oświetlenie?

Korzyści płynące ze światła naturalnego

Człowiek jest najbardziej aktywny w ciągu dnia, z kolei noc jest czasem na odpoczynek. Tak został zaprojektowany każdy z nas. Naturalne światło słoneczne jest nam potrzebne do życia. To ono wyznacza nasz rytm dnia, ale przyczynia się także do produkcji witaminy D oraz przyswajania witaminy E, kwasu askorbinowego oraz mikroelementów. Promienie słoneczne wpływają także na nasze samopoczucie, sprawiają, że czujemy więcej energii i chęci do działania. Naukowcy udowodnili także, że światło naturalne wpływa na prawidłową przemianę materii oraz normuje ciśnienie tętnicze.

Co się dzieje, gdy światła naturalnego jest za mało?

Niedobór światła, co jak już zostało wspomniane, obserwujemy szczególnie zimą, wpływa niekorzystnie na nasz organizm. Organizm, który zbyt rzadko jest wystawiany na działanie promieni słonecznych, jest zmuszony do syntezy melatoniny, a to ona odpowiada za to, że człowiek staje się śpiący i apatyczny. Inną reakcją, która wynika ze zbyt małej ilości światła, jest zwiększona produkcja kortyzolu, czyli hormonu stresu oraz serotoniny, która wpływa na uczucie senności. Niewystarczająca ilość światła przyczynia się więc do mniejszej koncentracji, złego nastroju, a nawet do stanów depresyjnych.

Sztuczne oświetlenie biurowe a nastrój

Naukowcy przekonują, że ludzki organizm powinien być codziennie narażony na ekspansję promieni słonecznych przez kilka godzin. Niestety obowiązki służbowe lub styl życia często na to nie pozwalają, dlatego należy zadbać o odpowiednie oświetlenie biurowe lub te znajdujące się w domu. Okazuje się bowiem, że sztuczne oświetlenie także wpływa na nasz nastrój, zdolność do koncentracji oraz stan psychiczny – w tej kwestii najważniejsze jest natężenie światła oraz jego barwa. Mniejsze znaczenie ma fakt, czy jest to oświetlenie LED, czy tradycyjne.

Oświetlenie biurowe w ofercie LuxMarket

W sklepie internetowym LuxMarket zgromadziliśmy szeroki wybór źródeł światła, które znajdują swoje zastosowanie szczególnie w biurach, ale nie tylko. Dużą popularnością cieszą się zwłaszcza produkty marki Kanlux i Brilum. Poniżej przedstawiamy oświetlenie biurowe najczęściej wybierane przez naszym klientów.

Srebrna oprawa kwadratowa to propozycja marki Kanlux. Źródło światła montowane jest podtynkowo, dzięki czemu tworzy z sufitem płaską i spójną płaszczyznę. Oprawa w kolorze srebrnym z pewnością sprawdzi się w nowocześnie urządzonych biurach.

Tym razem prezentujemy propozycję marki Brilum. Jest to panel LED podtynkowy o wymiarach 60×60 cm do montażu w sufitach modułowych – popularnych w biurach kasetonach. Dostępny w wersjach od 40W do 60W w barwie ciepłej 3000K i neutralnej dziennej 4000K.

Belka z odbłyśnikiem marki Kanlux przeznaczona jest do tub LED. Jest to oświetlenie biurowe natynkowe. Wykonana jest ze stali, dzięki czemu charakteryzuje się dużą wytrzymałością.

Oprawa rastrowa ZEBRA do tub LED 2x120cm – bardzo często wybierane oświetlenie do biur. Powyższy model to produkt marki Kobi Light. Charakteryzuje się niskim współczynnikiem oślepienia dzięki zastosowaniu odbłyśnika rastrowego. Materiał obudowy stanowi blacha stalowa.

Czy oświetlenie może szkodzić?

Na podstawie licznych badań udowodniono, że nieodpowiednia ekspansja organizmu na światło oraz jego niska jakość mogą być dla nas niekorzystne. Przykładem jest sytuacja, w której regularnie narażamy nasz organizm na długie przebywanie w sztucznym świetle nocą. Takie działanie skutkuje przyrostem masy, który nie jest spowodowany przez zmianę diety czy zmniejszoną aktywność fizyczną.

Czy oświetlenie LED jest niebezpieczne dla wzroku?

Odkąd na rynku pojawiło się oświetlenie wykorzystujące technologię LED, jego przeciwnicy podkreślają, że jest ono niebezpieczne dla wzroku. Czy tak jest naprawdę? Owszem, jeśli mówimy o oświetleniu kiepskiej jakości, które nie jest poddawane żadnym badaniom. Renomowani producenci oświetlenia poddają swoje produkty licznym testom i produkują oświetlenie biurowe sufitowe LED oraz oświetlenie do przestrzeni prywatnych zgodnie z obowiązującymi normami.

Ze stosowania słabej jakości oświetlenia LED płyną trzy zagrożenia:

Migotanie. Pojawia się wtedy, gdy elektronika sterująca lub zasilająca jest niskiej jakości bądź nieodpowiednio zaprojektowana. Efekt migotania może być widoczny lub słabo zauważalny jedynie kątem oka, niemniej w każdym przypadku może być bardzo uciążliwy. Powoduje przyspieszone zmęczenie wzroku, pieczenie, swędzenie i ból oczu, ciężkość powiek, mroczki przed oczami, zawroty i bóle głowy, nieostrość widzenia, trudności z koncentracją, wzmożoną pobudliwość nerwową.

Oślepianie. Powstaje wtedy, gdy diody LED charakteryzują się dużą luminacją. Dioda LED w porównaniu do niewielkiego rozmiaru emituje mocne światło, które może oślepiać. Lepiej więc wybierać oświetlenie z kilkoma diodami o mniejszej jasności oraz takie, gdzie światło z oprawy jest emitowane z niskim współczynnikiem oślepienia UGR<19.

Niebieskie światło. Niemarkowe diody, które mają słabej jakości luminofor, emitują zbyt dużą ilość niebieskiego światła. Długotrwałe narażenie na nie może prowadzić do choroby wzroku AMD (degeneracja plamki żółtej). W markowych produktach luminofory są dobierane w taki sposób, by widmo światła było w pełni bezpieczne dla oczu.

Wpływ światła na samopoczucie i wydajność pracowników

Mimo tego, że światło sztuczne nigdy nie zastąpi tego naturalnego, to oświetlenie biurowe może korzystnie wpływać na produktywność i koncentrację pracowników. Dobrze dobrane oświetlenie może poprawiać samopoczucie oraz motywację do pracy. Odpowiednie oświetlenie nie tylko polepszą sprawność widzenia przy biurku, ale warto też wiedzieć, że przyjemne światło w pracy wpływa na emocjonalną więź pracownika z miejscem pracy.

Kryteria przy projektowaniu oświetlenia w miejscu pracy

Jednym z ważniejszych kryteriów podczas projektowania oświetlenia w miejscu pracy jest jego natężenie, które wyrażane jest w luxach (lx). To ono wpływa na szybkość realizacji zadań wzrokowych i powinno być dostosowane do charakteru wykonywanej pracy oraz miejsca. Wygląda to następująco:

• segregowanie, kopiowanie – 300 lx
• pisanie ręczne, na maszynie, czytanie, obsługiwanie klawiatury, przetwarzanie danych – 500 lx
• kreślarnie – 750 lx
• stanowiska projektowania wspomagane komputerowo – 500 lx
• sale posiedzeń i konferencje – 500 lx
• kucie swobodne – 200 lx
• spawanie – 300 lx
• montaż – zgrubny 200 lx, średni 300 lx, dokładny 500 lx, precyzyjny 750 lx
• wyrób narzędzi, wzorników, szablonów, przyrządów do obróbki, mechanika precyzyjna, mikromechanika – 1 000 lx

Kolejnym kryterium jest rozkład luminacji, który jest fizyczną miarą jaskrawości. Określa się go za pomocą współczynnika odbicia oraz natężenia oświetlenia na danej powierzchni. Zakresy współczynników, które są zalecane to:

• sufit 0,6 – 0,9
• ściany 0,3 – 0,8
• podłoga 0,1 – 0,5
• płaszczyzna pracy 0,2 – 0,6

Równomierność, kolejne kryterium, jest stosunkiem natężenia minimalnego do natężenia średniego. W miejscu pracy, gdzie wykonywanie jest zadanie wzrokowe, równomierność powinna być najlepsza, z zaznaczeniem, że nie może być mniejsza niż 0,7. W przestrzeni znajdującej się wokół danego miejsca pracy nie może być niższa niż 0,5.

Olśnienie jest efektem nieodpowiedniego rozkładu bądź zakresu luminacji, ale może powstawać także na skutek zbyt dużych kontrastów. Objawia się brakiem możliwości rozpoznania szczegółów przestrzeni znajdujących się w otoczeniu pracownika. Ponieważ jego przyczyną są okna oraz zbyt jasne oprawy oświetleniowe, w celu ich usunięcia lub zniwelowania działania należy zastosować rolety oraz elementy osłaniające bezpośrednie źródło światła.

Ostatnim kryterium dobierania oświetlenia w miejscu pracy jest barwa światła oraz stopień oddawania barw. Barwa określana jest przez temperaturę barwową, która mierzona jest w Kelwinach i dzieli się na: ciepłą (poniżej 3300 K), pośrednią (3300 – 5300 K) i zimną (powyżej 5300K). Z kolei stopień oddawania barw ma wpływ na wygląd przedmiotów oświetlanych przez światło. Jego wartością maksymalną jest 100 Ra i odpowiada ona barwie światła naturalnego. W miejscu pracy stopień oddawania barw powinien być zazwyczaj na poziomie przynajmniej Ra>80.