Oświetlenie przeciwwybuchowe
Nowe rozporządzenie w sprawie wymagań dla urządzeń i systemów ochrony przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej, wydane przez ministra Rozwoju 6 czerwca 2016 stanowiło regulacje i miało charakter wyłącznie porządkowy w odniesieniu do przepisów prawnych wydanych w kwietniu 2016 oraz oraz dyrektywy unijnej 2014/35/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich.
W naszej Strefie Wiedzy informowaliśmy was o zmianach, jakie weszły w życie wraz z dyrektywą unijną.
Nowa ustawa przede wszystkim miała na celu wskazanie nowego Ministra odpowiedzialnego za wydawanie nowelizacji (aktualnie Minister Rozwoju, ówcześnie Gospodarki), a także zapewnić producentom, importerom, przedstawicielom rynku komfort produkcji, nabywania i zbywania produktów określonych w ustawie, zgodnych z obowiązującymi normami jakościowymi, które posiadają także aktualne certyfikaty i oznaczenia honorowane na rynku międzynarodowym.
Ustawa z 13 kwietnia 2016 roku o systemach zgodności i nadzoru rynku, w odniesieniu do dyrektywy unijnej 2014/35/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do udostępniania na rynku sprzętu elektrycznego przewidzianego do stosowania w określonych granicach napięcia.
W ustawie znalazły się regulacje dotyczące zasad przeprowadzania zgodności wyrobów, obowiązki podmiotów gospodarczych względem oferowanych i dystrybuowanych produktów, warunki udzielania akredytacji, tryb autoryzacji jednostek określających zgodność kończąc na zasadach nadzorowania rynku i zadań przynależnych do polskiego Centrum Akredytacji.
Choć pozornie wspomniana ustawa nie jest stosowana względem materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, wyrobów o charakterze obronnościowym, medycznym czy budowlanym, to w każdym ze wspomnianych rozporządzeń wyróżniono punkty, które zostały wciągnięte w myśl nowej regulacji.
W przypadku zajmującego nas tematu – stref wybuchowych oraz urządzeń o charakterze anty, z ustawy z dnia 21 czerwca 2002 o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego wyciągnięto kolejno 3 przepisy dotyczące samych materiałów, które mają niebagatelny wpływ na proces projektowania i produkcji urządzeń przeciwwybuchowych w odniesieniu do wspomnianych materiałów.
W ramach czerwcowej ustawy, regulacji uległy wymagania wspólne dotyczące urządzeń i systemów ochrony- zasady zintegrowanego bezpieczeństwa przeciwwybuchowego, warunki kontroli i konserwacji, a także właściwego doboru materiału i zabezpieczeń.
Ustawa objęła także szczegóły dotyczące oznaczeń urządzeń, a także wymagania w zakresie projektowania i budowy systemów oraz dokumentację techniczną wraz ze wspomnianymi oznaczeniami i instrukcją dla każdego produktu.
Strefa wybuchowa EX to obszar, który jest bezpośrednio zagrożony wybuchem i najczęściej wskazywany jest w przestrzeni przemysłowej, wytwarzaniem i przetwarzaniem, a także w warunkach wydobywczych czy strefach logistyki magazynowej. Zagrożenie może występować także w konsekwencji przeprowadzanych procesów technologicznych.
W terminologii znaleźć można także zjawisko nazywane atmosferą wybuchową, które dotyczy przestrzeni, w których substancje palne- gazy i pyły mieszają się z powietrzem, a w przypadku wystąpienia zapłonu może dojść do wybuchu i rozprzestrzenienia płomieni na większej powierzchni obiektu.
Do źródeł palnych zaliczamy:
- Pyły – magnez, aluminium, mąka, cukier, węgiel, polistyreny, żywica epoksydowa, skrobia, drewno, siarka.
- Płyny oraz pochodzące z nich opary lub gazy – gaz grzewczy, kleje, rozpuszczalniki, węglowodory, lakiery i żywice, produkty farmaceutyczne – aromaty, perfumy, barwniki, tworzywa sztuczne i składniki wykorzystywane do ich produkcji – guma, środki czyszczące, środki wykorzystywane do produkcji alkoholi.
Wskazane źródła łatwopalne w mieszaninie z powietrzem mogą stanowić przyczynę wybuchu po wcześniejszym zapłonie. To co może doprowadzić do zapłonu to: gorące powietrze, płomień, gorący gaz, fale elektromagnetyczne, prąd błądzący, iskry wytwarzane mechanicznie, fale uderzeniowe, uderzenie pioruna, a także reakcja egzotermiczna, która dotyczy również zjawiska samozapłonu.
W atmosferze wybuchowej występują strefy wybuchu oznaczone liczbowo: „0”, „1” i „2” dla obszarów z wykorzystaniem płynnych źródeł, oraz „20” „21” i „22” dla obszarów pyłowych.. Każda z nich dokładnie określa warunki występowania atmosfery wybuchowej oraz w jakich warunkach może dojść do zapłonu. Szczegółowo o Strefach zagrożonych wybuchem pisaliśmy w poprzednim artykule https://www.luxmarket.pl/strefa-wiedzy/wybor-oswietlenia-do-stref-zagrozonych-wybuchem/
W tym miejscu warto zaznaczyć, że wskazany podział stref może występować równolegle na jednym obszarze, a jego klasyfikację warunkuje odległość od głównego źródła substancji. W przypadku stacji benzynowej strefa „0” znajdować będzie się w głównym zbiorniku paliwowym, strefa „1” przy dystrybutorze, a cały obszar stacji benzynowej wraz z przestrzenią powietrzną w strefie „2”.
Z tego względu nie każde urządzenie, nawet jeśli określone jako przeciwwybuchowe, sprawdzi się w każdej ze wskazanych stref. Jego docelowe przeznaczenie warunkuje producent urządzenia, wskazując jego specyfikację przy oznaczeniu produktu. Poniżej prezentujemy kompleksową infografikę, na podstawie której poznasz szczegóły opisu.
Na powyżej grafice zaprezentowano przykłady opraw oświetleniowych LED przeznaczonych do montażu w różnych strefach zagrożonych wybuchem.
EXP 02 oprawa o budowie nieiskrzącej, do stref zagrożonych wybuchem 2, 22.
Model opraw oświetleniowych EXP 02 został zaprojektowany do wykorzystania do stref zagrożonych wybuchem „2” w przypadku płynów, oraz „22” w przypadku gazów, w których do wybuchu może dojść sporadycznie w trakcie normalnego działania.
Oprawa Polam-Rem EXP 02 została zaprojektowana z myślą o pomieszczeniach przemysłowych, dlatego może zostać zamontowana zarówno wewnątrz obiektu, jak i na zewnątrz (IP67), z wykorzystaniem częściowej ochrony przed działaniem szkodliwych czynników atmosferycznych. Oprawa przeznaczona jest zarówno do stref zagrożonych wybuchem pyłów oraz włókien łatwopalnych.
Oprawa oświetleniowa posiada szeroki zakres tolerancji temperatury od -25 do +40 stopni, przy maksymalnej temperaturze powierzchni do 135 stopni. Oprawa została zbudowana przy wykorzystaniu poliestru wzmocnionego włóknem szklanym, z elementami stali nierdzewnej. Klosz przesłaniający źródło światła został stworzony z poliwęglanu stabilizującego UV.
Z uwagi na charakter pracy oprawy, posiada ona wbudowany układ awaryjnego zasilania w systemie 3 godzinnym, z wykorzystaniem zasilania przelotowego, trójfazowego.
W oprawie wykorzystano źródło światła LED. W naszej ofercie znajdziesz także model oprawy przeciwwybuchowej EXP02 marki Polam-Rem w systemie MLED.
EXP 08 oprawa o budowie nieiskrzącej do stref zagrożonych wybuchem 2, 22
Oprawa EXP 08, w odróżnieniu od oprawy EXP 02 została zaprojektowana także do wykorzystania w przestrzeni przemysłowej, oraz montażu w strefie zewnętrznej i wewnętrznej (IP65). To co różni ją od wyżej prezentowanej oprawy to obudowa wykonana w całości ze stali nierdzewnej, która warunkuje wytrzymałość oprawy w przypadku oddziaływania maksymalnej temperatury zewnętrznej, nie przekraczającej 100 stopni.
Podobnie jak EXP 02, tak i 08 posiada wbudowany system pracy awaryjnej w trybie 3 godzinnym.
Oprawa może zostać zamontowana zarówno w przestrzeni przemysłowej, a także w strefach produkcji spożywczej, magazynach logistycznych oraz przedsiębiorstwach farmakochemicznych.
EXP 83 oprawa o wzmocnionej budowie do stref zagrożonych wybuchem 1, 21, 2, 22
Oprawa przeciwwybuchowa EXP 83 została przeznaczona do montażu w obszarach przemysłowych oraz w transporcie morskim. Z powodzeniem realizuje swoje działanie w każdej strefie wybuchowej. Oprawa wykonana została z ocynkowanej blachy, ze wzmocnionym kloszem z poliwęglanu. EXP 83 może zostać zamontowana zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i na zewnątrz przy częściowym przesłonięciu przed działaniem czynników atmosferycznych (IP65)
Oprawa posiada wbudowane dławice, została wyposażona w 3 godzinny układ awaryjny.
W ofercie naszego sklepu znajdziesz oprawę EXP 83 w modelu z wykorzystanym źródłem MLED, której montaż może znajdować zastosowanie w przemyśle, zakładach przetwórstwa ropy lub innych palnych płynów paliwowych, a także w przypadku transportu morskiego.
Oprawa jest w całości pyłoszczelna, posiada wysokie wskaźniki IP 66/67, co czyni ją idealnym rozwiązaniem w przypadku oświetlenia hal lub magazynów, w których występuje pyłowa atmosfera wybuchowa.
EXP 73 oprawa o budowie ognioodpornej do stref zagrożonych wybuchem 1, 21, 2, 22
Oprawa EXP 73 przeznaczona została do zawieszenia w obiektach przemysłowych, w przemyśle ciężkim, paliwowym, a także farmakochemicznym. Wykorzystywana jest także w różnego rodzaju magazynach składowych, w których oświetla ciągi transportowe. Oprawa została zbudowana z odlewu aluminiowego, a dzięki wysokiej odporności na działanie pyłów może zostać wykorzystana w każdej strefie zagrożonej wybuchem.
Klosz w oplocie ze stali nierdzewnej został wykonany ze szkła borowokrzemowego, dzięki czemu oprawa jest bezawaryjna w przypadku pomieszczeń, w których temperatura nie przekracza 140 stopni.
Zachęcamy również do zapoznania się z dokumentacją dotyczącą urządzeń elektrycznych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem dostępną TUTAJ