Oznaczenie opraw oświetleniowych

Każdy element instalacyjny, ze względu na swoje parametry posiada swój własny kod identyfikacyjny w postaci zestawu oznaczeń, które kryją w sobie całą gamę cech świadczącą o jej bezpośrednim zastosowaniu. Znajomość oznaczeń prezentowanych przez producenta na opakowaniu produktu pozwoli na jego właściwy wybór, od którego w dużej mierze zależeć będzie bezpieczeństwo całego układu.

Co to jest oprawa?

Oprawa oświetleniowa, jak podaje dziennik norm, to urządzenie, które służy do rozsyłania, filtrowania i przekształcania strumienia świetlnego, pochodzącego z jednego lub wielu źródeł emitujących światło, która znajduje się w sieci zasilającej. W zależności od rodzaju ochrony czy też zastosowania wyróżniamy oprawę zwykłą, która nie posiada specjalnej ochrony przed oddziałującymi czynnikami atmosferycznymi (IP20), oprawę zabezpieczoną posiadającą ochronę przed przedostawaniem się czynników zewnętrznych do wewnątrz układu oprawy, wśród których wyróżnić możemy oprawy przeciwwybuchowe (oznaczone jako EX). Innymi rodzajami opraw są podwieszane plafony wąskostrumieniowe, które koncentrują strumień emitowanego światła punktowo lub szeroki wachlarz różnego rodzaju projektorów (wąskostrumieniowe, iluminacyjne- do oświetlania fasad budynków i zabudowy miejskiej).

Właściwie skonstruowana oprawa oświetleniowa powinna realizować swoje zadania funkcjonalne. Dzięki wbudowanym osłonom, odbłyśnikom i rodzajowi zamontowanej obudowy zachowana powinna zostać właściwa luminacja strumienia emitowanego światła. Ponadto, oprawa oświetleniowa nie powinna utrudniać wymiany źródła światła a także pozwalać na możliwość bezpiecznego montażu oświetlenia w zależności od przeznaczenia (lampa sufitowa, ścienna, podłogowa itd.), przy wykorzystaniu zawieszek lub uchwytów instalacyjnych. Dodatkowo, materiał z którego zbudowana została oprawa powinien spełniać wytyczne przeznaczenia oprawy w zależności od miejsca jej montażu docelowego (stopień ochrony przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych w postaci wilgoci i pyłów).

Oznaczenia opraw świetlnych

Pośród oznaczeń określających charakterystykę opraw oświetleniowych odnajdziemy szereg ikon graficznych, które dokładnie wskazują parametry oprawy pod kątem przeznaczenia, montażu oraz danych specyfikacyjnych, które pomogą nam na dopasowanie odpowiedniego materiału oświetleniowego w planowanej instalacji. Poniżej prezentujemy kompleksowe zestawienie oznaczeń wraz z ich dokładnym opisem.

Oznaczenia przyjęte zostały według kilku kryteriów charakteryzujących podstawowe cechy opraw, z uwagi na:

1.Bezpieczeństwo użytkowania opraw oświetleniowych, zarówno czynnych części będących pod stałym wpływem prądu elektrycznego, jak i pozostałych, które w standardowych warunkach eksploatacji nie znajdują się pod napięciem.

2. Stopniem ochrony IP
Kod IP służy do oznaczania obudów/ opraw urządzeń elektrycznych, a także pojazdów samochodowych i określa stopień ochrony (szczelności). Opis IP składa się z dwóch cyfr charakterystycznych (opcjonalnie zastąpionych przez dwie litery). Każda z cyfr w odpowiedniej skali określa parametry urządzenia i to na ich podstawie można stwierdzić czy sprawdzi się w warunkach panujących w danym otoczeniu. Stopień szczelności opraw urządzeń elektrycznych wskazuje na poziom ochrony przed dostępem do niebezpiecznych części wewnątrz obudowy (kluczowy jeżeli wybieramy oświetlenie do pokoju dziecka), wnikaniem ciał obcych ( kurz, drobiny, piasek, ziemia- oświetlenie zewnętrzne) i szkodliwym wpływem wody (odporność na strumień wody- warunki zewnętrzne, jak i wewnętrzne jeżeli są to LEDy zamontowane w kuchni lub łazience). Oprawy w zależności od przeznaczenia powinny zostać wykonane z materiałów oraz wykorzystaniu technologii, które zagwarantują najwyższy stopień ochrony. W przypadku lamp wyładowczych przeznaczonych do oświetlenia miejsc publicznych- parków, skwerów, a także oświetlenia stacji paliw [więcej o oświetleniu stacji paliw]czy parkingów wykorzystywane są lampy o wysokim stopniu szczelności IP66 (tak jak w przypadku oprawy wtynkowej PXF Lighing typu Flash LED).

Pierwsza cyfra charakterystyczna
0– bez ochrony
1– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych wierzchem dłoni
– ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 50mm i większe
2– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych palcem
-ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 12.5 mm i większe
3– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych narzędziem
– ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 2.5mm i większej
4– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych drutem
– ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 1 mm i większymi
5– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych drutem
– ochrona przed pyłem
6– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych drutem
– ochrona pyłoszczelna

Druga cyfra charakterystyczna
0– bez ochrony
1– ochrona przed padającymi kroplami wody
2– ochrona przed padającymi kroplami wody przy wychyleniu obudowy o dowolny kąt do 15° od pionu w każdą stronę
3– ochrona przed natryskiwaniem wodą pod dowolnym kątem do 60° od pionu z każdej strony
4– ochrona przed bryzgami wody z dowolnego kierunku
5– ochrona przed strugą wody (12,5 l/min) laną na obudowę z dowolnej strony
6– ochrona przed silną strugą wody (100 l/min) laną na obudowę z dowolnej strony
7– ochrona przed skutkami krótkotrwałego zanurzenia w wodzie (30 min na głębokość 0,15 m powyżej wierzchu obudowy lub 1 m powyżej spodu dla obudów niższych niż 0,85 m)
8– ochrona przed skutkami ciągłego zanurzenia w wodzie (obudowa ciągle zanurzona w wodzie, w warunkach uzgodnionych między producentem i użytkownikiem, lecz surowszych niż według cyfry 7)

Oznaczenie literowe
A– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych wierzchem dłoni
B– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych palcem
C– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych narzędziem
D– ochrona przed dostępem do części niebezpiecznych drutem

Oznaczenia literowe uzupełniające
H– aparaty wysokiego napięcia
M– badania szkodliwych efektów wnikania wody, gdy ruchome części urządzenia (np wirnik maszyny wirującej) są w ruchu
S– badania szkodliwych efektów wnikania wody, gdy ruchome części urządzenia (np wirnik maszyny wirującej) są nieruchome
W– nadaje się do stosowania w określonych warunkach pogodowych przy zapewnieniu dodatkowych zabiegów lub środków ochrony

3. Stopień palności materiału powierzchni montażowej określany symbolem F (max. temperatura grzewcza nieprzekraczająca 130 stopni

4. Pozostałe oznaczenia opraw oświetleniowych